De vrede verzilverd? Het Eeuwig Edict en de Blijde Intrede van Don Juan in Leuven (februari-april 1577).
& Elisa Masschelein, Handelingen van de Koninklijke Zuid-Nederlandse Maatschappij voor Taal-, Letterkunde en Geschiedenis 67 (2013) 61-77
Abstract
After troublesome negotiations, on 12 February 1577 an ‘Eternal Edict’ was signed in Marche-en-Famenne, in order to end the struggle between the rebelling States-General in the Low Countries, and the newly arrived governor-general of these regions, Don Juan de Austria, half-brother to King Philip II. Afterwards, Don Juan travelled to the university city of Leuven. Historiography hardly ever deals with this peace treaty, and even less with its implementation, as the treaty ended less than seven months later when Don Juan occupied the citadel of Namur. This contribution, however, warns for a too teleological interpretation of the failure of the Eternal Edict. It analyzes the sparked pacification process on three levels: first, the mise-en-place by the Habsburg councilors, second, the mise-en-scène by the city of Leuven, and third, the mise-en-intrigue by the citizens and opponents in the Low Countries. This threefold analysis will show that peacemaking in early modern Europe consisted of a complex interplay between words, deeds, and performances.
Abstract (Nederlands)
Na gespannen onderhandelingen kwam op 12 februari 1577 in Marche-en-Famenne het zogenaamde ‘Eeuwig Edict’ tot stand, waarmee de strijd tussen de toen in opstand gekomen Staten-Generaal van de Nederlanden en de pas aangekomen Don Juan de Austria werd gestaakt. Daarna reisde de nieuwe landvoogd naar Leuven af. In de historiografie is tot nu toe maar weinig aandacht besteed aan dit vredesverdrag, en nog minder aan de implementatie ervan in de universiteitsstad, des te meer omdat het pacificatieproces nog geen zeven maanden later abrupt eindigde. Dit artikel waarschuwt evenwel voor een teleologische interpretatie van de mislukking van het Eeuwig Edict. Het schetst het in gang gezette pacificatieproces op drievoudige manier: eerst de mise-en-place via politieke onderhandelingen vanwege de betrokkenen, vervolgens de mise-en-scène via ceremonies en feestelijkheden van het stadsbestuur, en ten slotte de mise-en-intrigue door stedelingen en tegenstanders. Uit deze drievoudige analyse zal blijken dat faire la paix in vroegmodern Europa bestond uit een complex samenspel van woord, beeld en daad.